Eg likar svært godt å jobbe om natta. Eg har jobba fulltid med boka i nærare tre år (2001-2003) og dei to siste åra har eg stort sett jobba nattestid... Det fyrste året var eg godt strukturert og jobba på dagtid, vanlegvis sju timar frå kl.09 og utover... Seinare har det blitt mykje jobbing om natta. Eg liker å skrive om natta - ho er utan forstyrrande element, utan gjeremål, telefonar, besøk og avtalar. Eg er avhengig av å ha ein samanhengande periode på minst 6-7 timar til rådighet for å få ro på meg til å jobbe, og dette blir vanskeleg på dagtid, fordi det er så mange ting som splittar opp arbeidsøkta.
Kva er din bakgrunn?
Eg har halde på med skriving lenge, byrja å skrive småforteljingar på barneskulen, og heldt fram ut ungdomsskulen. I denne tida las eg også mykje. Eg var nok sterkt inspirert av far min, som sat heime og arbeidde med lokalhistorisk skriving heilt frå eg var liten. På vidaregåande hadde eg ein lang pause både frå skriving og frå lesing, men tok til att med skriving då eg gjekk skrivekunstlinja ved ein folkehøgskule. Året på skrivekunstlinje fekk meg i gang att med skriving, gav meg moglegheit til å bruke mykje tid på skriving, utvikle fortellarstemma mi, og dessutan utveksle inspirasjon, respons og erfaringar med andre som skreiv.
Kva er det som driv deg til å skrive?
Det er ganske samansett. Djupast inne har eg nok eit behov for å dele ting, vise fram ting, vise fram opplevingar og tankar. Noko som igjen kjem av eit behov for respons og tilbakemelding. Og eit behov for kommunikasjon i seg sjølv, uansett tilbakemelding/respons... Kommunikasjon er meiningsfullt (og kan vere lindrande) i seg sjølv, også om han berre går ein veg. Men det å skape og utforme forteljingar, karakterar og språk/fortellarstemme er sjølvsagt tilfredsstillande òg gøy i seg sjølv. I tillegg inneheld fantasy/science fiction-sjangeren, som eg skriv i, ofte ein heilt konkret dimensjon når det gjeld å skape; nemleg det å dikte opp fiktive geografiske landskap med ulike busetnader og kulturar, noko som eg gjer med stor lyst.
Elles har eg stor tru på litteraturen si evne til å skape forståing og gjenkjennelse mellom menneske; tydeleggjere kva som er universelt menneskeleg og på kva måtar vi er forskjellige. Og litteraturen står utanfor det sosiale spelet og er anonym og uavhengig og frittalande. Folk går gjerne til lege eller psykolog for å oppnå slik openheit/anonymitet/fri tale, og dei ber ofte med seg eit inderleg ønske om å få høyre at ”du er heilt normal”. Dette kan òg litteraturen seie til folk. Og mellom anna slik kan litteraturen vere samfunnsnyttig - ved å spinne eit nett av gjenkjenning. Dette bidrar òg til å gjere skjønnlitterær skriving meiningsfullt for meg.
Kan du fortelje om nokre store skriveopplevingar?
Store skriveopplevingar kjem ofte når eg har gått lenge og planlagt og brygga på ein tekstdel, og teksten viser seg å bli akkurat slik han var planlagd... Og dette skjer langt ifrå alltid. Men når det skjer, er det svært tilfredsstillande. I debutboka mi finst det ein lang, sentral dialog mellom dei to hovudpersonane. Eg byrja planlegge og notere idear til denne dialogen eit år før eg skreiv han. Eg skreiv mange enkeltståande, lausrivne dialogbitar som eg seinare tenkte å omarbeide slik at dei kunne bindast ihop. Då eg omsider sette meg ned for å skrive dialogen, tok eg fram både gamle og nyare notat og opplevde at dei passa saman som hand i hanske, nærast utan omarbeiding, sjølv om mange av dei var skrivne med fleire månaders mellomrom, og eg ikkje hadde sett på dei på lenge...
Korleis forheld du deg til omgrepa ”biografi” og ”minne” i eiga skriving?
Eg er svært oppteken av å ta vare på minne. Å skrive er for meg og ein måte å ta vare på minne. Å ta vare på dei for min eigen del, og å vise dei til andre. Elles er minne òg eit tema i boka mi, ettersom ein av hovudpersonane (i deler av boka) slit med ein slags tvangstanke eller ein fiks idè som inneber at han må notere ned og lagre kvar minste sanseoppleving og kvar minste kjensle, og han kjenner det slik at opplevingar er verdlause, så lenge dei ikkje blir hugsa. Han lever for minnet, på eit vis. Det å (delvis) ”leve for minnet” er òg ei drivkraft for mi eiga skriving. Men det er for meg ein konstant kamp om å halde balansen; å unngå at det å hugse og dokumentere blir viktigare (og krev meir tid og krefter) enn det etter å oppleve.